آداب و رسوم ازدواج در چند شهر ایران

آداب و رسوم ازدواج در چند شهر ایران

آداب و رسوم ازدواج در چند شهر ایران

ایران دارای فرهنگ غنی و اقلیم مختلف می باشد و به همین دلیل آداب و رسوم های متفاوتی نیز برای ازدواج نیز دارا می باشند در این مقاله به معرفی آداب چند شهر می پردازیم

هزار و یک کار ریزودرشت است که باید به موقع و درست انجام شود تا بتوانید یک جشن ایده آل بگیرید و همه چیز همان طور که دوست دارید، پیش برود. بالاخره در زندگی هرکس این یک شب، خیلی اهمیت دارد و همه می خواهند جشنی بگیرند که خاطره اش برای همیشه ماندگار شود. البته لازم نیست بترسید یا نگران شوید. کافی است یک برنامه ریزی کامل داشته باشید و پیش از آن که دست به کار شوید، حساب وکتاب همه چیز را بکنید. قرار عقد و وقت گرفتن از محضرخانه، اجاره سالن، خرید حلقه، انتخاب آینه و شمعدان، سفارش لباس عروس و کت وشلوار داماد، انتخاب آرایشگاه، گل فروشی و آتلیه عکاسی فقط بعضی از کارهایی است که باید در فهرست تان قرار دهید.

آداب و رسوم ازدواج در چند شهر ایران

آداب و رسوم مراسم ازدواج در بروجرد

آداب و رسوم مراسم ازدواج در بروجردبطور سنتی و مانند دیگر نقاط ایران، همسریابی معمولا از سوی پسران آغاز می شود. به این ترتیب که پسر از والدین یا عموها و دیگر بزرگان نزدیک می خواهد که فرد مناسبی را به او معرفی کنند.

1- همسریابی:
همانند دیگر شهرهای ایران آداب و رسوم ازدواج در بروجرد نیز بطور سنتی آغاز میگردد. همسریابی معمولا از سوی پسران آغاز می شود. به این ترتیب که پسر از والدین یا عموها و دیگر بزرگان نزدیک می خواهد که فرد مناسبی را به او معرفی کنند. این افراد نیز با مراجعه به همکاران، دوستان و همسایه ها، دختران مناسب را پیدا کرده و به پسر پیشنهاد می کنند. گاه ممکن است این کار برای دختران انجام شود. مثلا اگر فردی دختری در خانه داشته باشد از دوستانش می خواهد که پسر مناسبی را برای وی بیابند.

اگر فرد مناسبی پیدا شود به وی بصورت غیر مستقیم مثلا از طریق دوستان گفته می شود که چنین دختری وجود دارد و در صورت علاقمندی پسر، بقیه مراحل انجام می شود. برخی زنان معتمد، کار همسریابی را به صورت سنتی و حرفه ای انجام می دهند و چنانچه فرد مناسبی پیدا نشود خانواده ها به این زنان همسریاب مراجعه می کنند و مشخصات پسر یا دختر خود را به وی می دهند.

آداب و رسوم ازدواج در چند شهر ایران

این فرد واسطه معمولا عکس و مشخصات جوانان زیادی را دارد و چنانچه به این طریق وصلتی صورت گیرد حق الزحمه ای به وی پرداخت می شود. امروزه با دگرگون شدن فرهنگ سنتی، شیوه های دیگر همسریابی بویژه در سطح افراد تحصیل کرده، دانشجویان و کارمندان رواج یافته است که معمولا انتخاب اولیه بدون دخالت والدین انجام می شود ولی مراحل بعد باز هم بصورت سنتی با همراهی خانواده ها انجام می گیرد. ممکن است دختر و پسری به اصطلاح نافشان را با هم بریده باشند به این معنا که به هنگام کودکی، والدین دو طرف آنها را بصورت فرضی نامزد کنند تا در آینده با هم ازدواج نمایند.

2- مراسم خواستگاری:
از آداب و رسوم ازدواج در بروجرد رسم است که پسر به همراه مادر، خواهران و یا خاله و عمه در یک بعد از ظهر به طور غیر رسمی به دیدار خانواده دختر می روند و بعد از سلام و احوالپرسی و آشنایی اولیه، به پسر و دختر اجازه داده می شود که به اتاق خلوتی رفته و مستقیما با هم صحبت کنند. این دیدار خیلی مهم است و معمولا تا چند روز بعد از آن به طرفین فرصت داده می شود که فکر کنند. اگر هر دو طرف به این ازدواج علاقه نشان دهند آنگاه خواستگاری رسمی با حضور همه اعضای خانواده و حتی افراد فامیل دو طرف انجام می گیرد.

برای این منظور خانواده پسر با شاخه گل و شیرینی (معمولا بعد از شام) به دیدار خانواده دختر می روند و رسما دختر را خواستگاری می کنند. خواستگاری را دستبوسی هم می گویند که هم به معنی احترام به خانواده دختر است و هم در گذشته به راستی یکی از همراهان پسر در خاتمه دست پدر دختر را می بوسیده است. جلسه خواستگاری ممکن است در اثر چانه زدنهای دو طرف به درازا کشیده شود یا نیمه کاره رها شود.

در روستاها بعد از اذن پدر دختر، خواستگاری با دعوت میهمانان به صرف شام انجام می شود و بیشتر زمان خواستگاری صرف خرج بریدن می شود به این گونه که خانواده پسر تعهد می کنند اسب، گاو، گوسفند و یا مقداری پول به خانواده دختر بپردازند. در بین خانواده های شهری بیشتر بحث خواستگاری بر محور زمان عروسی و مقدار مهریه می گذرد و گرفتن شیربها چندان مرسوم نیست.

3- آداب و رسوم ازدواج در بروجرد و مراسم نامزدی:
ممکن است مراسم نامزدی با خواستگاری یکی باشد اما معمولا خانواده ها ترجیح می دهند که جشن کوچکی برگزار کنند و اقوام دو طرف را شام دهند. در این جشن زیور آلات و هدایای زیادی برای عروس آورده می شود و ممکن است دو طرف صیغه محرمیت بخوانند.

4- مراسم عقدکنان:
از دیگر آداب و رسوم ازدواج در بروجرد مراسم عقد کنان می باشد. با فشار خانواده دختر، معمولا دوران نامزدی بدون عقد کوتاه است و پسر باید خیلی زود دختر را عقد کند. عقد کنان می تواند همزمان با نامزدی یا عروسی انجام شود و یا بصورت غیر رسمی در فاصله این دو انجام گیرد. در گذشته عاقد با دفتر و دستک خود به مراسم عقد کنان می آمد ولی امروزه دختر و پسر بعد از آزمایشهای بهداشتی، به همراه چند نفر همراه، به دفتر ازدواج می روند و عقد می کنند.

5- مقدمات عروسی:
کار تهیه جهیزیه (در بروجرد به آن جهاز گویند) و رخت عروسی و نیز تهیه مسکن و دیگر امکانات در فاصله بین عقد و عروسی که معمولا کمتر از یک سال است انجام می گیرد. چند روز قبل از عروسی عده ای زن که از نزدیکان داماد هستند برای رخت بری به خانواده عروس می روند تا لباسهای عروس را تهیه کنند. امروزه بیشتر این لباسها و کفشها با حضور خود عروس خریده می شود و بصورت آماده و در یک چمدان تحویل خانواده عروس می شود.

رسم است که محتویات چمدان را یک به یک نشان دهند و برای عروس دست بزنند و اندکی برقصند و شادی کنند. این مراسم بیشتر زنانه است. خنچه کشی نیز در گذشته رواج داشت که طی آن چند روز پیش از عروسی عده ای از مردان خانواده عروس خنچه های حاوی لباس و اسباب خانه را در روز به سر گذاشته و به خانه داماد می بردند و هدایایی می گرفتند. این کار امروزه جای خود را به جهاز بران داده است.

آداب و رسوم ازدواج در چند شهر ایران

آداب و رسوم مراسم ازدواج در شرق اصفهان

مراسم عروسی در شهر حسن اباد و روستاهای مجاور در چند بخش برگزار می شود.
سنت حسنه ای که بشر در طول تاریخ آن را برای توالد نسل با شیوه های مختلف و متفاوت بر اساس فرهنگ و شرایط محیطی خود برگزار کرده کهجرقویه علیا هم از این امر مستثناء نیست مردم این سرزمین جهت برگزاری هر چه با شکوهتر مراسم عروسی با هم همکاری می کنند.
ابتدا با مشورت خانواده داماد و عروس روزی را که مناسبت داشته باشد ( به قول بزرگترها ساعت باشد) را برای این مراسم تعیین می کنند یک هفته قبل از مراسم عروسی جهیزیه که توسط خانواده عروس تهیه می شود را در معرض دید همسایگان و آشنایان قرار می دهند و دو یا سه روز قبل از مراسم عروسی از طرف خانواده داماد جهیزیه ها را از خانه عروس به خانه داماد می برند ( البته تهیه جهیزیه در شهر حسن اباد توسط خانواده عروس بوده در حد معمول بوده و هر کس نسبت به وسعت مالی خود آن را تهیه می کند و این یک رسم پسندیده می باشد که چشم هم چشمی هنوز زیاد باب نیست)

چیدن جهیزیه:
بعد از بردن جهیزیه به خانه داماد چند نفر داوطلبانه اقدام به چیدمان جهیزیه می کنند در این مرحله نیز افراد با همکاری و تعامل این کار را برای رضای خدا انجام می دهند.

مراسم حنابندان:
یک شب قبل از عروسیاز طرف خانواده داماد حنا و خنچه ه ( کادوهای و لباسهای عروس ) را با زدن دف یا تنبک همراه با آشنایان داماد و عروس به خانه عروس آمده و حنا را آماده کرده و به دست داماد و عروس می گذارند و افراد حاضر نیز کمی از حنا را برداشته و به دست و پاهایشان می گذارند ( عقیده بر شفا بودن آن را دارند).
در صبح فردای آن روز از طرف خانواده عروس خنچه ها ( کادوهای داماد ) را به منزل داماد می برند در این روز آشنایان خانواده عروس در منزل عروس و آشنایان داماد در منزل داماد ناهار مهمان هستند.

عروس بران:
در بعد ظهر روزی که شبش عروسی است از صبح عروس و داماد را به آرایشگاه می برند و نزدیک غروب داماد وقتی از آرایشگاه و حمام آمد با ماشین گل گرفته، عروس را به خانه عروس می برد رسم است که بزرگتر ها ( عمو یا دایی بزرگتر ) چادر را سر عروس کند و او را زیر قرآن رد کند و با آینه و قرآن سوار ماشین داماد می شود و از انجا آشنایان و دوستان با ماشین و موتور سیکلت بوق زنان عروس و داماد را همراهی می کنند این مراسم بنام عروس کشان معروف است و تا اذان مغرب این گروه دور شهر و مکانهای تاریخی مثل دژکوه گردش می کنند و بعد عروس را به منزل داماد می برند.

شروع مراسم عروسی:
معمولا در شهر حسن آباد و روستاهای همجوار مراسم زنانه و مردانه در دو مکان در نظر گرفته می شود در مورد مکان یک رسم بسیار خوب وجود دارد چون در منطقه ما تالار بزرگ وجود ندارد همسایگان عروس یا داماد منازل خود را برای مراسم عروسی آماده می کنند بدون هیچ مزد و هزینه ای ، در مورد مراسم بیشتر با سازهای سنتی مثل دف یا تنبک مراسم را گرم و شاد می کنند ولی متاسفانه در بعضی از عروسی ها مطرب را راه می دهند که مورد رضای بیشتر مردم هم نیست و صدای ترانه بعضی مراسمات تا پاسی از شب محیط را فرا می گیرد و این موضوع نیز قابل کنترل می باشد با مشورت و فرهنگ سازی می توان این مشکل را هم حل نمود.در بیشتر مراسمات عروسی جهت شادی سی دی های معمولی با صدای ملایم به مراسم شادی می بخشد.
بعد مهمانان به صرف شام می روند و بعد از صرف شام، افرادی که نسبت دوری با داماد دارند مراسم را ترک می کنند و آشنایان داماد را با خواندن شعر های سنتی که به رباهی معروف است تا حنجله، داماد را همراهی می کنند البته در مرحله شام دادن نیز جوانان و نوجوانان داوطلبانه در این امر کمک و همکاری لازم را دارند.
در صبح روز بعد دعوت شدگان مبلغی را در پاکت به صورت محرمانه گذاشته وبعضی تقدیم به عروس و بعضی تقدیم به داماد می کنند و این رسم نیز پسندیده بوده و می تواند کمک خرجی برای داماد باشد و بعضی هم که در مراسم عروسی نبوده و رفاقتی با عروس خانم داشته کادویی رابرای عروس خانم هدیه می آورد.

مراسم بندل تخت:
بعد ظهر بعد از شب عروسی در منزل داماد مراسم بنام پا تختی یا بندل تخت پر پا می کنند و کادو هایی که آشنایان برای داماد یا عروس هدیه آوردند را برای حضار می خوانند و با شعر و اشعاری از انها تقدیر و تشکر می کنند در این مراسم نیز با شیرینی و شربت از حضار پذیرایی می شود.
مراسم مادر زن سلام:
سه روز بعد از عروسی داماد و عروس خانم به همراه پدر و مادر داماد به منزل مادر زن و پدر زن می ایند و به همدیگر تبریک می گویند و هدایایی از طرف خانواده عروس به این افراد داده می شود. و این خلاصه ای از مراسم عروسی در جرقویه علیا بود.

منبع : خدمات مجالس